多変量解析

主成分分析、因子分析、判別分析、クラスター分析など統計検定準1級レベルの多変量統計手法を学習します。

主成分分析の計算 レベル1

以下の相関行列に対して主成分分析を行う。第1主成分の寄与率はいくらか。$R = \begin{pmatrix} 1.0 & 0.8 \\ 0.8 & 1.0 \end{pmatrix}$

解説
解答と解説を表示
<h4>主成分分析の固有値計算</h4><div class='key-point'><h4>相関行列の固有値分解</h4></div><p class='step'><strong>Step 1: 特性方程式の設定</strong></p><p>相関行列:</p><div class='formula'>$R = \begin{pmatrix} 1.0 & 0.8 \\ 0.8 & 1.0 \end{pmatrix}$

特性方程式:

$\det(R - \lambda I) = 0$
$\det\begin{pmatrix} 1-\lambda & 0.8 \\ 0.8 & 1-\lambda \end{pmatrix} = 0$

Step 2: 行列式の計算

$(1-\lambda)^2 - (0.8)^2 = 0$
$(1-\lambda)^2 - 0.64 = 0$
$(1-\lambda)^2 = 0.64$
$1-\lambda = \pm 0.8$

Step 3: 固有値の導出

  • 第1固有値:$\lambda_1 = 1 + 0.8 = 1.8$
  • 第2固有値:$\lambda_2 = 1 - 0.8 = 0.2$

固有値の性質確認

  • 非負性:$\lambda_1, \lambda_2 \geq 0$ ✓
  • 順序:$\lambda_1 \geq \lambda_2$ ✓
  • トレース:$\lambda_1 + \lambda_2 = 1.8 + 0.2 = 2.0 = \text{tr}(R)$ ✓

Step 4: 寄与率の計算

第1主成分の寄与率:

$\text{寄与率}_1 = \frac{\lambda_1}{\sum_{i=1}^{p} \lambda_i} = \frac{\lambda_1}{\text{tr}(R)}$
$= \frac{1.8}{1.8 + 0.2} = \frac{1.8}{2.0} = 0.9 = 90\%$

Step 5: 固有ベクトルの計算

第1固有ベクトル($\lambda_1 = 1.8$):

$(R - 1.8I)\mathbf{v}_1 = \mathbf{0}$
$\begin{pmatrix} -0.8 & 0.8 \\ 0.8 & -0.8 \end{pmatrix} \begin{pmatrix} v_{11} \\ v_{12} \end{pmatrix} = \begin{pmatrix} 0 \\ 0 \end{pmatrix}$

正規化された固有ベクトル:$\mathbf{v}_1 = \frac{1}{\sqrt{2}}\begin{pmatrix} 1 \\ 1 \end{pmatrix}$

結果の解釈

  • 高い寄与率:90%の分散を1次元で説明
  • 強い相関:$r = 0.8$により次元削減効果大
  • 第1主成分:$PC_1 = \frac{1}{\sqrt{2}}(X_1 + X_2)$(平均的指標)</li></ul></div>
問題 1/10
カテゴリ一覧に戻る